Tự do – tự tại

Mọi người ai cũng muốn tự do. Tự do như là cái đích của mọi đích, nhưng nếu hỏi kĩ tự do là gì thì chẳng ai có câu trả lời.

Xưa giờ mình cũng hay nói về tự do và dùng từ tự do nhưng gần đây mới phát hiện ra một từ còn hay hơn và ý nghĩa hơn cả tự do, là ‘Tự Tại’.

Từ điển không cho mình cách giải thích nào đủ thoả mãn về nghĩa của từ “Tự Tại” cho nên mình tự giải thích theo cách hiểu của bản thân vậy.

“Tự tại” là “Tự = chính mình, tại = hiện tại” => Tự tại = chính mình hiện diện trong hiện tại. Đơn giản chưa?

Thế thì mới vỡ oà ra là Tự Tại = Tự do, Tự Tại là biểu hiện và cũng là kết quả của Tự do.

Bởi vì khi người ta chỉ ở trong hiện tại, không cho phép quá khứ và tương lai quấy nhiễu can thiệp, thế thì người ta ung dung, không phiền muộn lo lắng, không tham vọng, không ký ức, chỉ trong suốt như trời xanh không mây. Khoảnh khắc người ta chỉ ở trong hiện tại, người ta tự do.

Tự do theo nghĩa lớn thì khó giải thích nhưng nghĩa nhỏ mình bẻ ra thì sẽ rất dễ hình dung: Tự do trong hiện tại là tự do khỏi quá khứ và tương lai. Là mình có thể thảnh thơi hiện diện trong thực tại mà không bị quá khứ kéo lại và cũng không bị tương lai lôi đi.

Quá khứ và tương lai là hai thủ phạm giết chết hiện tại, bóp nghẹt hiện tại. Khoảnh khắc hiện tại mong manh mỏng mảnh như sợi tơ trong khi quá khứ và tương lai thì khổng lồ và đầy ma lực. Chỉ trong nhận biết và tỉnh táo sâu sắc bạn mới có khả năng ở trong thực tại mà không bị quá khứ và tương lai kéo đi.

Cứ thử mà đi, thử không nghĩ về bất cứ gì trong quá khứ và không nghĩ về bất cứ gì của tương lai, chỉ ở trong khoảnh khắc hiện tại, bạn có gì để mà buồn?

Tâm trí chỉ có thể nghĩ về quá khứ và tương lai, tâm trí là bất lực ở khoảnh khắc hiện tại, chính vì thế mà tâm trí sẽ luôn cố lôi kéo và dụ dỗ bạn bằng mọi cách để rời xa thực tại. Chính vì thế mà khoảnh khắc bạn ở trong thực tại, tâm trí dừng lại. Khoảnh khắc tâm trí dừng lại này còn được gọi là vô trí, là khoảnh khắc của tỉnh ngộ, là thiền, là tự tại.

Cho nên ai cũng muốn tự do và nói về tự do, nhưng từ giờ thay vì nói về tự do là thứ mình chẳng định nghĩa được, thì hãy nói nhiều hơn về tự tại đi. Tự tại là thứ duy nhất trong bàn tay mình, có nó là mình có tự do. Giống như có cái bật lửa và có lửa vậy đó.

Sống trong hiện tại = Tự Tại, đây là con đường ngắn nhất để có tự do, gần như ngay lập tức!